Περιβαλλοντικό τέλος στις πλαστικές σακούλες – Υπόχρεοι – Τρόπος και χρόνος απόδοσης – Τρόπος έκδοσης των φορολογικών στοιχείων – Κυρώσεις
1. Για την επίτευξη της μείωσης της κατανάλωσης των πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων από την 1η Ιανουαρίου 2018 απαγορεύεται η δωρεάν διάθεση στους καταναλωτές των πλαστικών σακουλών μεταφοράς οι οποίες πρέπει υποχρεωτικά να τιμολογούνται. Η απαγόρευση αυτή δεν εφαρμόζεται *στα περίπτερα και στους εμπόρους που ασκούν υπαίθριο εμπόριο.
2. Επιβάλλεται από 1-1-2018 περιβαλλοντικό τέλος στις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς.
3. Τα έσοδα από τα περιβαλλοντικά τέλη αποτελούν δημόσιο έσοδο το οποίο εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και στη συνέχεια αποδίδεται υπέρ του ΕΟΑΝ για τη χρηματοδότηση δράσεων προώθησης, δωρεάν διάθεσης στον καταναλωτή και εν γένει πριμοδότησης των επαναχρησιμοποιήσιμων σακουλών/τσαντών μεταφοράς και των βιοαποδομήσιμων και λιπασματοποιήσιμων πλαστικών σακουλών μεταφοράς.
4. Το ύψος του περιβαλλοντικού τέλους για τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς καθορίζεται ως εξής:
- α) Από την 1η Ιανουαρίου 2018 στην τιμή των 3 λεπτών για την κάθε μία και
- β) Από την 1η Ιανουαρίου 2019 στην τιμή των 7 λεπτών για την κάθε μία.
Το περιβαλλοντικό τέλος πρέπει να αναγράφεται χωριστά στα παραστατικά πώλησης προ του ΦΠΑ και εισπράττεται από τον καταναλωτή/ αγοραστή των σακουλών.
5. Κάθε έμπορος ο οποίος διαθέτει στον καταναλωτή λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, υποχρεούται ανά τρίμηνο, την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα και για πρώτη φορά στις 30 Απριλίου 2018, να υποβάλλει στην ΑΑΔΕ δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους.
6. Έμπορος θεωρείται οποιοδήποτε πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) ή επιχείρηση λιανικού εμπορίου, συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού εμπορίου, που, στο πλαίσιο της άσκησης της εμπορικής του δραστηριότητας, διαθέτει προς τους καταναλωτές κατά την πώληση εμπορευμάτων ή προϊόντων, πλαστικές σακούλες μεταφοράς. Στην έννοια του εμπόρου συμπεριλαμβάνονται και οι επαγγελματίες πωλητές που δραστηριοποιούνται σε ακάλυπτους δημόσιους, δημοτικούς, ιδιωτικούς ή εκκλησιαστικούς χώρους που δεν αποτελούν επαγγελματική στέγη αλλά επιτρέπεται στους χώρους αυτούς η άσκηση εμπορικής δραστηριότητας (υπαίθριο εμπόριο).
7. Από την 1η Ιανουαρίου 2018, οι έμποροι των υπεραγορών τροφίμων ή «Σούπερ Μάρκετ», υποχρεούνται:
α) να παρέχουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές να εφοδιάζονται στο ταμείο των σημείων πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων, επαναχρησιμοποιήσιμες σακούλες / τσάντες μεταφοράς και να τις τοποθετούν σε εμφανές στους καταναλωτές και προσιτό σημείο.
β) να συνδράμουν και να διευκολύνουν με κάθε τρόπο τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΕΔ), στην υλοποίηση προγραμμάτων ανακύκλωσης, όπως με την τοποθέτηση στο κατάστημα ορατού και εύκολα προσβάσιμου από τον καταναλωτή σημείου συγκέντρωσης και προσωρινής αποθήκευσης χρησιμοποιημένων λεπτών σακουλών μεταφοράς, το οποίο θα φέρει κατάλληλη ένδειξη.
8. Από την 1η Ιανουαρίου 2018 οι έμποροι εκτός των περιπτέρων και του υπαίθριου εμπορίου υποχρεούνται να αναγράφουν στα σημεία λιανικής πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων, σε εμφανές σημείο προς τον καταναλωτή, ότι: «Οι λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς υπόκεινται σε περιβαλλοντικό τέλος (με αναγραφή του ποσού του τέλους), με σκοπό τη μείωση χρήσης τους».
9. Στο άρθρο 10 της απόφασης προβλέπονται κυρώσεις:
Α. Στους παραγωγούς σακουλών που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους (διάθεση πλαστικών σακουλών μεταφοράς με σειριακό κωδικό και να παρέχουν στον ΕΟΑΝ διακριτά στοιχεία για τον αριθμό και τις ποσότητες των τριών κατηγοριών σακουλών μεταφοράς που διακινούνται στην αγορά [πολύ λεπτές και λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς)) επιβάλλεται πρόστιμο από 1000 μέχρι 10.000 ευρώ
Β. Στον έμπορο που παραβαίνει τις υποχρεώσεις του (τήρηση της απαγόρευσης για διάθεση δωρεάν, της είσπραξης και απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους, τιμολόγηση των πλαστικών σακουλών και διακεκριμένη αναγραφή του περιβαλλοντικού τέλους στα παραστατικά πώλησης, μη παροχή τσαντών επαναχρησιμοποιούμενων, μη ύπαρξη πινακίδας- άρθρο 4 απόφασης- σημείο ως άνω 8) επιβάλλεται πρόστιμο από 200 μέχρι 5.000 ευρώ
Γ. Στον διακινητή / διανομέα που παραβαίνει την υποχρέωση του για να διακινεί στην αγορά πλαστικές σακούλες μεταφοράς που φέρουν την προβλεπόμενη σήμανση, *επιβάλλεται πρόστιμο από 500 μέχρι 1000 ευρώ.
Δ. Σε περίπτωση υποτροπής για τις ίδιες ως άνω παραβάσεις εντός τριετίας, τα ποσά των ανωτέρω επιβαλλόμενων προστίμων διπλασιάζονται και σε περίπτωση επανειλημμένης υποτροπής εντός του ίδιου χρονικού διαστήματος τα ποσά των προστίμων τριπλασιάζονται.
Ε. Βασικό κριτήριο για την επιβολή του ύψους των προστίμων είναι η σοβαρότητα και η συχνότητα της παράβασης, το όφελος του παραβάτη και η επαναλαμβανόμενη μη συμμόρφωση με τυχόν υποδείξεις του ΕΟΑΝ, το πλήθος των ταμειακών μηχανών, το πλήθος των υποκαταστημάτων της ελεγχόμενης επιχείρησης και το μέγεθος της επιχείρησης.
ΣΤ. Πριν από την επιβολή των κυρώσεων μπορεί να χορηγηθεί στον παραβάτη εύλογη προθεσμία για συμμόρφωση.
Ζ.Τα πρόστιμα που επιβάλλονται κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 2, βεβαιώνονται από την αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εποπτεύει τον ΕΟΑΝ, μετά από εισήγηση του ΕΟΑΝ και εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).
10. Με την ΠΟΛ.1211/ 20-12-2017<https://www.forin.gr/articles/article/23132/pol-1211-2017> παρασχέθηκαν οδηγίες για τον τρόπο αναγραφής επί των εκδιδόμενων παραστατικών πωλήσεων του περιβαλλοντικού τέλους που επιβάλλονται στη διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών.
Συγκεκριμένα:
10.1. Από την 1η Ιανουαρίου 2018, στα παραστατικά πωλήσεων (τιμολόγια πώλησης και στοιχεία λιανικής πώλησης) *στα οποία αποτυπώνεται διακριτά η διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, πέραν των στοιχείων του υποχρεωτικού περιεχομένου βάσει των διατάξεων των άρθρων 9 <https://www.forin.gr/laws/law/3267/nomos-4308-2014-ellhnika-logistika-protupa-sunafeis-ruthmiseis-kai-alles-diatakseis#!/?article=9&bn=1>και 12 <https://www.forin.gr/laws/law/3267/nomos-4308-2014-ellhnika-logistika-protupa-sunafeis-ruthmiseis-kai-alles-diatakseis#!/article=12&bn=1> του ν. 4308/2014 <https://www.forin.gr/laws/law/3267/nomos-4308-2014-ellhnika-logistika-protupa-sunafeis-ruthmiseis-kai-alles-diatakseis> (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα), αναγράφεται επιπλέον η αξία του επιβαλλόμενου περιβαλλοντικού τέλους προ του Φ.Π.Α., με κάθε πρόσφορο, αλλά σε κάθε περίπτωση διακριτό και ευανάγνωστο τρόπο.
10.2. Σε κάθε περίπτωση έκδοσης παραστατικών πώλησης με χρήση ΕΑΦΔΣΣ, κατά την διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, πρέπει *το περιβαλλοντικό τέλος να εμφανίζεται, διακριτά, ως πρόσθετο είδος που υπόκειται σε Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α.) και με ποσότητα ισάριθμη της ποσότητας των διατεθέντων πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων.
Προκειμένου να αυτοματοποιηθεί η παραπάνω διαδικασία, σκόπιμο είναι να γίνουν κατάλληλες ρυθμίσεις στην εφαρμογή εμπορικής διαχείρισης που εκδίδει τα παραστατικά, ώστε όταν διατίθεται μια λεπτή πλαστική σακούλα μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, να εμφανίζεται αυτόματα, ως παρελκόμενο είδος, το περιβαλλοντικό τέλος με Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α.).
10.3. Στην περίπτωση έκδοσης αποδείξεων εσόδου με χρήση ΑΔΗΜΕ ή ΦΤΜ, πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις στον προγραμματισμό ειδών του ΦΗΜ, ώστε το περιβαλλοντικό τέλος να είναι ένα διακριτό είδος που υπόκειται σε Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α.), το οποίο θα ανήκει σε ένα νέο διακριτό «ΤΜΗΜΑ» με όνομα «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ».
Κατά την διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων πρέπει το περιβαλλοντικό τέλος να εμφανίζεται, διακριτά, ως πρόσθετο είδος που υπόκειται σε Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α.) και με ποσότητα ισάριθμη της ποσότητας των διατεθέντων πλαστικών σακουλών μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων.
10.4. Ειδικά στην εξαιρετική περίπτωση έκδοσης αποδείξεων εσόδου με χρήση ΑΔΗΜΕ ή ΦΤΜ, που έχουν διαχείριση παρελκομένων ειδών και προκειμένου να αυτοματοποιηθεί η διαδικασία, σκόπιμο είναι να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις στον προγραμματισμό ειδών του ΦΗΜ, ώστε το περιβαλλοντικό τέλος να είναι ένα διακριτό είδος που υπόκειται σε Φ.Π.Α. συντελεστή Γ (κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α.), το οποίο θα ανήκει σε ένα νέο διακριτό «ΤΜΗΜΑ» με όνομα «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ» και επιπλέον αυτό το είδος θα είναι παρελκόμενο της λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς εμπορευμάτων και προϊόντων με ξεχωριστή τιμή.
Με αυτές τις ρυθμίσεις, κατά την διάθεση λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς εμπορευμάτων ή προϊόντων, αυτόματα θα εμφανίζεται ως πωληθέν είδος και το περιβαλλοντικό τέλος.