Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων-Σύνοψη του νόμου-Βασικά χαρακτηριστικά

[vc_row row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css_animation=””][vc_column][vc_column_text]

Άρθρο του Δικηγόρου Δημήτρη Πιπεράκη

Ποιούς αφορά

• Φυσικά πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα, ήτοι πρόσωπα που ασκούν εμπορικές πράξεις κατά σύνηθες επάγγελμα.
• Κάθε νομικό πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα.

Σε ποιές περιπτώσεις εφαρμόζεται

• Στις περιπτώσεις οφειλών σε χρηματοδοτικό φορέα, ήτοι σε πιστωτικά – χρηματοδοτικά ιδρύματα, υπό τον όρο ότι οι οφειλές συνίστανται σε δάνειο ή πίστωση που είναι σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημέρες και υφίσταντο την 31/12/2016.
• Στις περιπτώσεις οφειλών σε χρηματοδοτικό φορέα, ήτοι σε πιστωτικά – χρηματοδοτικά ιδρύματα, υπό τον όρο ότι οι οφειλές συνίστανται σε δάνειο ή πίστωση υφίσταντο την 31/12/2016 και είχαν ρυθμιστεί μετά την 01/07/2016.
• Στις περιπτώσεις οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση (δημόσιο), προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ασφαλιστικά ταμεία), προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΟΤΑ κλπ) που υφίσταντο την 31/12/2016.
• Στις περιπτώσεις που έχουν σφραγιστεί επιταγές λόγω ανεπαρκούς υπολοίπου, έχουν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών κατά την 31/12/2016.
• Στις περιπτώσεις που ο οφειλέτης τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα, πρέπει να έχει θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων σε μια τουλάχιστον από τις τρεις τελευταίες χρήσης πριν από την υποβολή της αίτησης.
• Στις περιπτώσεις που ο οφειλέτης τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, πρέπει σε μια από τις τρεις τελευταίες χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης, να έχει είτε θετικά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων είτε θετική καθαρή θέση.

Οι εξαιρέσεις

•  Πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα και τα υποκαταστήματά τους στην Ελλάδα.
•  Οι πάροχοι επενδυτικών υπηρεσιών και τα υποκαταστήματά τους στην Ελλάδα.
•  Οι Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες, οι Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων και οι διαχειριστές τους.
•  Οι ασφαλιστικές εταιρείες.
•  Φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν υποβάλει ενώπιον του αρμοδίου Δικαστηρίου αίτηση για υπαγωγή στην έκτακτη διαδικασία ρύθμισης υποχρεώσεων εμπόρων (άρθρο 62 Ν. 4307/2014). Επισήμανση: Δεν αφορά περιπτώσεις που έχει προσηκόντως παραιτηθεί έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
• Φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν υποβάλει ενώπιον του αρμοδίου Δικαστηρίου αίτηση για υπαγωγή στον Πτωχευτικό Κώδικα. Επισήμανση: Δεν αφορά περιπτώσεις που έχει προσηκόντως παραιτηθεί έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
• Φυσικά και νομικά πρόσωπα για τα οποία έχει εκδοθεί οριστική απόφαση υπαγωγής στις ως άνω διαδικασίες (στην έκτακτη διαδικασία ρύθμισης υποχρεώσεων εμπόρων, στον Πτωχευτικό Κώδικα).
• Φυσικά πρόσωπα που έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Επισήμανση: Δεν αφορά περιπτώσεις που το φυσικό πρόσωπο έχει υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών πριν την υποβολή της αίτησης.
• Νομικά πρόσωπα που βρίσκονται σε διαδικασία λύσης και εκκαθάρισης. Επισήμανση: Δεν αφορά περιπτώσεις που το νομικό πρόσωπο δια του αρμοδίου οργάνου του αποφάσισε την αναβίωση πριν την υποβολή της αίτησης.
• Φυσικά πρόσωπα ή νόμιμοι εκπρόσωποι νομικών προσώπων (περιλαμβανομένων και των εν τοις πράγμασι διοικητών) που έχουν καταδικασθεί με αμετάκλητη απόφαση για φοροδιαφυγή (πλην ΦΠΑ, φόρου κύκλου εργασιών, φόρου ασφαλίστρων, παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων – τελών ή εισφορών, φόρου πλοίων), για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, για υπεξαίρεση, εκβίαση, πλαστογραφία, δωροδοκία, δωροληψία, λαθρεμπορία, καταδολίευση δανειστών, χρεοκοπία, απάτη.
• Οφειλές που γεννήθηκαν μετά την 31/12/2016.
• Περιπτώσεις που απαιτήσεις ενός πιστωτή υπερβαίνουν το ποσοστό του 85% των συνολικών απαιτήσεων του συγκεκριμένου οφειλέτη, καθώς διενεργείται διμερής διαπραγμάτευση και ακολουθείται ειδική διαδικασία.
• Πιστωτές, των οποίων οι απαιτήσεις δεν υπερβαίνουν για τον καθένα εξ αυτών το ποσό των 2.000.000€ και ποσοστό 1,5% του συνολικού χρέους του οφειλέτη. Επισήμανση: Οι εν λόγω πιστωτές δεν συμμετέχουν στη διαδικασία και δεν δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών.
• Πιστωτές, των οποίων οι απαιτήσεις δεν υπερβαίνουν αθροιστικά το ποσό των 20.000.000€ και ποσοστό 15% του συνολικού χρέους του οφειλέτη. Επισήμανση: Οι εν λόγω πιστωτές δεν συμμετέχουν στη διαδικασία και δεν δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών.
• Απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων λόγω παραβίασης διατάξεων της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαικής Ένωσης, σύμφωνα με τον ισχύοντα ΚΕΔΕ.

Ύψος οφειλών

Οι συνολικές προς ρύθμιση οφειλές να υπερβαίνουν το ποσό των 20.000€.

Η αίτηση

• Προθεσμία υποβολής έως την 31/12/2018.
• Ανεπίτρεπτη η υποβολή δεύτερης αίτησης όσο εκκρεμεί η διαδικασία.
• Ανεπίτρεπτη η υποβολή δεύτερης αίτησης μετά τη σύνταξη πρακτικού περαίωσης διαδικασίας ή αποτυχίας.
• Ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
• Υποχρεωτική συνυποβολή της αίτησης από τους συνοφειλέτες χωρίς περιορισμούς.
• Στην περίπτωση που οι συνοφειλέτες δεν υποβάλουν αίτηση, τότε η διαδικασία ξεκινά κατόπιν συναίνεσης του πιστωτή ή των πιστωτών με την πλειοψηφία των απαιτήσεων. Άνευ συναινέσεως, η πλειοψηφία των πιστωτών δύναται να ξεκινήσει τη διαδικασία, ενώ οι απαιτήσεις των μη συναινούντων πιστωτών δεν ρυθμίζονται.
• Στην περίπτωση που συνοφειλέτης είναι το Δημόσιο, το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης, δεν απαιτείται συνυποβολή της αίτησης.
• Στην περίπτωση που φέρει την ιδιότητα του πιστωτή, το Δημόσιο, οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι ΟΤΑ, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου ή οι χρηματοδοτικοί φορείς (πχ πιστωτικά ιδρύματα), τότε μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία με απλή κοινοποίηση στον οφειλέτη δια δικαστικού επιμελητή ή μέσω συστημένης – ταχυδρομικής επιστολής και εν γένει με κάθε πρόσφορο τρόπο, έγγραφης δήλωσης δια της οποίας τον καλούν να υπαχθεί στη διαδικασία εντός προθεσμίας δυο μηνών. Στην περίπτωση που ο πιστωτής δεν ασκήσει την αίτηση εμπρόθεσμα, έχει ως συνέπεια την απώλεια του δικαιώματός του να κινήσει μεταγενέστερα τη διαδικασία αυτή.
• Η κοινοποίηση από το συντονιστή του αποσπάσματος της αίτησης στους πιστωτές αναστέλλει τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών.
• Ελάχιστο περιεχόμενο της αίτησης: α) πλήρη στοιχεία της επιχείρησης, β) αναφορά του κύκλου εργασιών της τελευταίας χρήσης, της επιχειρηματικής δραστηριότητας, της οικονομικής κατάστασης και των προοπτικών της επιχείρησης, γ) αναφορά των απαιτήσεων των πιστωτών, δ) επίκληση των λόγων οικονομικής αδυναμίας ε) μνεία των πιστωτών με τα πλήρη τους στοιχεία, στ) μνεία των οφειλών ανά πιστωτή, ζ) μνεία των συνοφειλετών κατά τα πλήρη τους στοιχεία, η) περιγραφή της πρότασης για τη ρύθμιση των οφειλών του (αναφορά του ποσού που θα καταβάλει ανά μήνα ή έτος, εκτίμηση εσόδων – εξόδων για τις τρεις επόμενες χρήσεις). Η πρόταση πρέπει να γίνει με βάση τους υποχρεωτικούς κανόνες σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, όπως αναλύονται παρακάτω και υπό τον όρο τήρησης της εχεμύθειας και ειλικρίνειας. Πρέπει δε να περιέχει επίσης συμπέρασμα σχετικά με τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, αναφορά της αξίας ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνοφειλετών, το ποσό που προτίθεται να καταβάλει ο οφειλέτης και εκείνο που προτίθενται να καταβάλουν οι συνοφειλέτες, καθώς και το συνολικό ποσό που θα καταβληθεί σε κάθε πιστωτή.
• Ελάχιστα συνοδευτικά της αίτησης: α) κατάλογος περιουσιακών στοιχείων οφειλέτη με εκτίμηση εμπορικής αξίας, β) μνεία βαρών και εξασφαλίσεων, γ) δήλωση περί μεταβολής πραγματικής και νομικής κατάστασης κάθε περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη κατά τα πέντε τελευταία έτη, δ) στοιχεία κάθε συνδεόμενου με τον οφειλέτη νομικού προσώπου, ε) κατάλογος προσώπων που συνδέονται με τον οφειλέτη και αμείβονται από αυτόν, στ) δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων και νομικών προσώπων των τελευταίων 5 ετών, ζ) κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα των 5 τελευταίων ετών, η) συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών των τελευταίων 5 ετών, θ) δήλωση στοιχείων ακινήτων, ι) εκκαθαριστικό τελευταίου έτους, κ) πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ τελευταίου έτους, λ) τελευταία περιοδική δήλωση ΦΠΑ, μ) καταστάσεις βεβαιωμένων οφειλών προς τη φορολογική διοίκηση και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, ν) χρηματοοικονομικές καταστάσεις των 5 τελευταίων περιόδων, ξ) προσωρινό ισοζύγιο τελευταίου μηνός, τεταρτοβαθμίων λογαριασμών του αναλυτικού καθολικού, ο) αντίγραφο ποινικού μητρώου, π) πιστοποιητικά περί μη πτώχευσης, περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης, περί μη λύσης εταιρείας, οικογενειακής κατάστασης.

Η έγκριση της πρότασης αναδιάρθρωσης των οφειλών

• Συμφωνία οφειλέτη και της πλειοψηφίας των 3/5 των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους περιλαμβάνεται ποσοστό 2/5 των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο.
• Υπογραφή σύμβασης αναδιάρθρωσης.
• Δικαίωμα υποβολής ενστάσεων κατά της διαδικασίας διαπραγμάτευσης από τους πιστωτές που καταψήφισαν την πρόταση.
• Σύνταξη πρακτικού περαίωσης της διαδικασίας.

Η σύμβαση αναδιάρθωσης οφειλών

• Ελεύθερη διαμόρφωση του περιεχομένου της (πλην των περιπτώσεων συμμετοχής του Δημοσίου).
  1ος κανόνας: Απαγορεύεται ο πιστωτής να περιέλθει σε χειρότερη θέση από εκείνη που θα βρισκόταν στην περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη κατά τις προβλέψεις της κείμενης νομοθεσίας.
  2ος κανόνας: Οι πιστωτές των οποίων οι απαιτήσεις ρυθμίζονται από τη σύμβαση πρέπει να λάβουν ποσά και λοιπά ανταλλάγματα τουλάχιστον ισάξια με τα ποσά που θα ελάμβαναν σε περίπτωση ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνοφειλετών.
  3ος κανόνας: Σύμμετρη διανομή ποσών και ανταλλαγμάτων που απομένουν.
  4ος κανόνας: Για τον υπολογισμό των ποσών και των ανταλλαγμάτων που διανέμονται αφαιρούνται τόκοι υπερημερίας, ποσοστό από απαιτήσεις του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης.
• Διατήρηση δικαιωμάτων προνομιούχων πιστωτών (που έχουν εξασφαλιστεί με υποθήκη, προσημείωση, ενέχυρο ή άλλο ειδικό προνόμιο).
• Δυνατότητα συμφωνίας για προνομιακή ικανοποίησης απαιτήσεων.
• Δυνατότητα παροχής δικαιώματος εγγραφής υποθήκης, προσημείωσης, ειδικών προνομίων.
• Απαγόρευση εγγραφής νέου βάρους (πλην της παραπάνω περίπτωσης).
• Οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου, του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης ακολουθούν τις απαιτήσεις υπέρ των οποίων χορηγήθηκαν.
• Δεν επιτρέπεται η αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο σε περισσότερες από 120 δόσεις.
• Οι δόσεις προς το Δημόσιο πρέπει να μην υπερβαίνουν το μήνα. Δεν επιτρέπεται περίοδος χάριτος.
• Το ποσό εκάστης δόσης προς το Δημόσιο να μην υπολείπεται των 50 ευρώ.
• Πρόβλεψη ευνοϊκών ρυθμίσεων για οφειλές προς το Δημόσιο έως 20.000 ευρώ.
• Επικύρωση της σύμβασης από το Δικαστήριο, υπό τον όρο ότι δεν παραβιάσθηκαν οι υποχρεωτικοί κανόνες που πρέπει να διέπουν τη σύμβαση και οι ρυθμίσεις που αφορούν στη συμμετοχή του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, ότι δεν παραβιάσθηκε η διαδικασία με τρόπο που δημιουργήθηκε μη αναστρέψιμη βλάβη για κάποιον συμμετέχοντα, ότι έγιναν οι νόμιμες κλητεύσεις, ότι ο οφειλέτης εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του.
• Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας.

Η αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης

• Αναστέλλονται τα ατομικά και συλλογικά μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης για διάστημα 70 ημερών από την αποστολή από το συντονιστή της πρόσκλησης προς τους πιστωτές.
• Αίρεται αυτοδικαίως η αναστολή όταν περατωθεί η διαδικασία ως άκαρπη ή λόγω έλλειψης απαρτίας ή ληφθεί σχετική απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών.
• Δυνατότητα του οφειλέτη να ζητήσει από το αρμόδιο Δικαστήριο παράταση της αναστολής.
• Αναστολή λήψης αναγκαστικών μέτρων ή αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη από το Δημόσιο. Αναστολή ποινικής δίωξης για το αδίκημα των χρεών προς το Δημόσιο.

Μη τήρηση της συμφωνίας.

• Στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν φανεί συνεπής, ήτοι για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών δεν καταβάλει προς οποιοδήποτε πιστωτή οποιοδήποτε ποσό κατά τους όρους της σύμβασης, ο πιστωτής δικαιούται να ζητήσει την ακύρωση της συμφωνίας.
• Με την ακύρωση της σύμβασης οι πιστωτές μπορούν να στραφούν δικαστικά κατά του οφειλέτη.
• Η σύμβαση ανατρέπεται αυτοδίκαια έναντι του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης.

[/vc_column_text][vc_empty_space][button icon=”fa-envelope” target=”_self” hover_type=”default” text_align=”center” text=”ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ” link=”/epikoinwnia/”][/vc_column][/vc_row]